کد مطلب:22 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:475
شکیات نماز
مساءله 237 :
شكهایی كه نماز را باطل می كند از این قرار است .
1 - شك در شماره ركعتهای نماز دو ركعتی ، مثل نماز صبح و نماز مسافر. ولی شك در نماز مستحب دو ركعتی و بعضی از نمازهای احتیاط، نماز را باطل نمی كند
2 - شك در شماره ركعتهای نماز سه ركعتی
3 - اگر در نماز چهار ركعتی شك كند كه یك ركعت خوانده یا بیشتر
4 - اگر در نماز چهار ركعتی پیش از تمام شدن سجده دوّم ، شك كند كه دو ركعت خوانده یا بیشتر
5 - شك بین دو و پنج یا دو و بیشتر از پنج
6 - شك بین سه و شش و بیشتر از شش
7 - شك در ركعتهای نماز كه نداند چند ركعت خوانده است
8 - شك بین چهار و شش یا چهار و بیشتر از شش .
شكهایی كه نباید اعتنا شوند
مساءله 238:
شكهایی كه نباید به آنها اعتنا كرد عبارت است از:
1 - در چیزی كه محل بجا آوردن آن گذشته است ، مثل آنكه (( در ركوع شك كند كه حمد را خوانده یا نه ))
2 - شك بعد از سلام نماز
3 - شك بعد از گذشتن وقت نماز
4 - شك كثیر الشك ، یعنی ، كسی كه زیاد شك می كند
5 - شك امام در شماره ركعتهای نماز، در صورتی كه ماءموم شماره آنها را بداند و نیز شك ماءموم در صورتی كه امام شماره ركعتهای نماز را بداند
6 - شك در نماز مستحبی
شكهای صحیح نماز
مساءله 239 :
در نُه صورت اگر در شماره ركعتهای نماز چهار ركعتی شك كند، بنابر احتیاط، باید فكر كند و اگر یقین یا گمان به یك طرف از شك پیدا كرد، همان طرف را بگیرد و نماز را تمام كند و گرنه به دستورهایی كه گفته می شود عمل كند.
نُه صورت شك بدین قرار است
1 - شك بین دو و سه ، بعد از سر برداشتن از سجده دوم ، بنابر اظهر باید بنا بگذارد به اینكه سه ركعت خوانده و یك ركعت دیگر بخواند و نماز را تمام كند و بعد از نماز یك ركعت نماز احتیاط ایستاده یا دو ركعت نشسته بجا آورد.
2 - شك بین دو و چهار، بعد از سر برداشتن از سجده دوم ، كه باید بنا بگذارد چهار ركعت خوانده و نماز را تمام كند و بعد از نماز، دو ركعت نماز احتیاط ایستاده بخواند.
3 - شك بین دو و سه و چهار، بعد از سر برداشتن از سجده دوم ، كه باید بنا را بر چهار بگذارد و نماز را تمام كند و بعد از نماز، دو ركعت نماز احتیاط ایستاده و بعد دو ركعت نشسته بجا آورد.
4 - شك بین چهار و پنج ، بعد از سر برداشتن از سجده دوم ، كه باید بنا را بر چهار بگذارد و نماز را تمام كند و بعد از نماز، دو سجده سهو بجا آورد.
اگر بعد از ركوع ركعتی كه در آن شك كرده و پیش از سر برداشتن از سجده دوم ، این شك برای او پیش آید، بنابر احیتاط واجب ، باید نماز را دوباره هم بخواند.
5 - شك بین سه و چهار، كه در هر جای نماز باشد، باید بنا را بر چهار بگذارد و نماز را تمام كند و بعد از نماز، یك ركعت نماز احتیاط ایستاده یا دو ركعت نشسته بجا آورد.
6 - شك بین چهار و پنج ، در حال ایستاده ، قبل از ركوع ، كه باید بنشیند و تشهد بخواند و سلام دهد و آنگاه یك ركعت نماز احتیاط ایستاده یا دو ركعت نشسته ، بجا آورد و بنابر احتیاط، دو سجده سهو نیز انجام دهد.
7 - شك بین سه و پنج ، در حال ایستاده ، قبل از ركوع ، كه باید بنشیند و تشهد بخواند و سلام دهد و دو ركعت نماز احتیاط ایستاده بجا آورد.
8 - شك بین سه و چهار و پنج ، در حال ایستاده ، قبل از ركوع ، كه باید بنشیند و تشهد بخواند و بعد از سلام نماز، دو ركعت نماز احتیاط ایستاده و بعد دو ركعت نشسته بجا آورد و سپس دو سجده سهو برای كارهای زیادی كه انجام داده ، بجا آورد.
9 - شك بین پنج و شش ، در حال ایستاده ، كه باید بنشیند و تشهد بخواند و سلام دهد و دو سجده سهو بجا آورد
موارد شكستن نماز
مساءله 240 :
شكستن نماز واجب ، از روی اختیار، حرام است ، ولی برای حفظ مال و جلوگیری از ضرر مالی یا بدنی ، مانعی ندارد.
شكستن نماز مستحبی ، از روی اختیار، مانعی ندارد.
مساءله 241 :
اگر حفظ جان خود یا كسی كه حفظ جان او واجب است یا حفظ مالی كه نگهداری آن واجب می باشد، بدون شكستن نماز ممكن نباشد، باید نماز را بشكند.
نماز احتیاط
مساءله 242 :
كسی كه نماز احتیاط بر او واجب است ، بعد از سلام ، باید فوراً نیّت نماز احتیاط كند و تكبیر بگوید و بنابر اظهر، حمد را بخواند و به ركوع برود و دو سجده كند.
پس اگر یك ركعت نماز احتیاط بر او واجب است ، بعد از دو سجده ، تشهد بخواند و سلام دهد، و اگر دو ركعت نماز احتیاط بر او واجب است ، بعد از دو سجده ، یك ركعت دیگر مثل ركعت اول بجا آورد و بعد از ركعت دوم ، تشهد و سلام دهد.
مساءله 243 :
نماز احتیاط، سوره و قنوت ندارد و باید آن را آهسته بخواند.
سجده سهو
مساءله 244 :
برای پنج چیز،بعد از سلام نماز، انسان باید دو سجده سهو بجا آورد:
1 - اگر در بین نماز، سهواً حرف بزند
2 - اگر یك سجده را فراموش كند
3 - اگر در نماز چهار ركعتی بعد از سجده دوم شك كند كه چهار ركعت خوانده یاپنج ركعت ، ولی اگر قبل از تمام شدن سجده دوم شك كند، عمل به وظیفه ای كه قبلاً گفته شد می نماید و بنابر احتیاط دو سجده سهو بجا می آورد، و همچنین اگر در حال ایستاده شك كرد كه شش ركعت خوانده یا پنج ركعت ، بدون ركوع می نشیند و تشهد خوانده ، سلام می دهد و دو سجده سهو برای ایستادن بیجا و دو سجده دیگر برای شكی كه كرده ، بنابر احتیاط انجام می دهد
4 - جایی كه نباید نماز را سلام دهد، مثلاً در ركعت اوّل ، سهواً سلام بدهد
5 - اگر سهواً چیزی از غیر ركن را كم یا زیاد كند، بنابر احتیاط، دو سجده سهو بجا آورد.
دستور سجده سهو
مساءله 245 :
دستور سجده سهو این است كه بعد از سلام نماز، فوراً نیّت سجده سهو كند و پیشانی بر مهر بگذارد و بگوید:
((بِسم اللّه و باللّه و صَلَّی اللّه علی محمَّدٍ و آل محمّدٍ)) یا
((بِسم اللّه و باللّهِ اللّهُمَّ صَلِّ علی محمّدٍ و آل محمّدٍ))
ولی بهتر است بگوید:
((بِسم اللّه و باللّه السَّلامُ عَلَیكَ اءیُّها النَّبِیُّ و رحْمةُ اللّه و بَرَكا تُهُ))
بعد باید بنشیند و دوباره به سجده رود و یكی از ذكرهایی را كه گفته شد بگوید و بنابر اظهر وقتی سر از سجده برداشت تشهّد بخواند و سپس سلام بدهد.
شكهایی كه نماز را باطل می كند از این قرار است .
1 - شك در شماره ركعتهای نماز دو ركعتی ، مثل نماز صبح و نماز مسافر. ولی شك در نماز مستحب دو ركعتی و بعضی از نمازهای احتیاط، نماز را باطل نمی كند
2 - شك در شماره ركعتهای نماز سه ركعتی
3 - اگر در نماز چهار ركعتی شك كند كه یك ركعت خوانده یا بیشتر
4 - اگر در نماز چهار ركعتی پیش از تمام شدن سجده دوّم ، شك كند كه دو ركعت خوانده یا بیشتر
5 - شك بین دو و پنج یا دو و بیشتر از پنج
6 - شك بین سه و شش و بیشتر از شش
7 - شك در ركعتهای نماز كه نداند چند ركعت خوانده است
8 - شك بین چهار و شش یا چهار و بیشتر از شش .
شكهایی كه نباید اعتنا شوند
مساءله 238:
شكهایی كه نباید به آنها اعتنا كرد عبارت است از:
1 - در چیزی كه محل بجا آوردن آن گذشته است ، مثل آنكه (( در ركوع شك كند كه حمد را خوانده یا نه ))
2 - شك بعد از سلام نماز
3 - شك بعد از گذشتن وقت نماز
4 - شك كثیر الشك ، یعنی ، كسی كه زیاد شك می كند
5 - شك امام در شماره ركعتهای نماز، در صورتی كه ماءموم شماره آنها را بداند و نیز شك ماءموم در صورتی كه امام شماره ركعتهای نماز را بداند
6 - شك در نماز مستحبی
شكهای صحیح نماز
مساءله 239 :
در نُه صورت اگر در شماره ركعتهای نماز چهار ركعتی شك كند، بنابر احتیاط، باید فكر كند و اگر یقین یا گمان به یك طرف از شك پیدا كرد، همان طرف را بگیرد و نماز را تمام كند و گرنه به دستورهایی كه گفته می شود عمل كند.
نُه صورت شك بدین قرار است
1 - شك بین دو و سه ، بعد از سر برداشتن از سجده دوم ، بنابر اظهر باید بنا بگذارد به اینكه سه ركعت خوانده و یك ركعت دیگر بخواند و نماز را تمام كند و بعد از نماز یك ركعت نماز احتیاط ایستاده یا دو ركعت نشسته بجا آورد.
2 - شك بین دو و چهار، بعد از سر برداشتن از سجده دوم ، كه باید بنا بگذارد چهار ركعت خوانده و نماز را تمام كند و بعد از نماز، دو ركعت نماز احتیاط ایستاده بخواند.
3 - شك بین دو و سه و چهار، بعد از سر برداشتن از سجده دوم ، كه باید بنا را بر چهار بگذارد و نماز را تمام كند و بعد از نماز، دو ركعت نماز احتیاط ایستاده و بعد دو ركعت نشسته بجا آورد.
4 - شك بین چهار و پنج ، بعد از سر برداشتن از سجده دوم ، كه باید بنا را بر چهار بگذارد و نماز را تمام كند و بعد از نماز، دو سجده سهو بجا آورد.
اگر بعد از ركوع ركعتی كه در آن شك كرده و پیش از سر برداشتن از سجده دوم ، این شك برای او پیش آید، بنابر احیتاط واجب ، باید نماز را دوباره هم بخواند.
5 - شك بین سه و چهار، كه در هر جای نماز باشد، باید بنا را بر چهار بگذارد و نماز را تمام كند و بعد از نماز، یك ركعت نماز احتیاط ایستاده یا دو ركعت نشسته بجا آورد.
6 - شك بین چهار و پنج ، در حال ایستاده ، قبل از ركوع ، كه باید بنشیند و تشهد بخواند و سلام دهد و آنگاه یك ركعت نماز احتیاط ایستاده یا دو ركعت نشسته ، بجا آورد و بنابر احتیاط، دو سجده سهو نیز انجام دهد.
7 - شك بین سه و پنج ، در حال ایستاده ، قبل از ركوع ، كه باید بنشیند و تشهد بخواند و سلام دهد و دو ركعت نماز احتیاط ایستاده بجا آورد.
8 - شك بین سه و چهار و پنج ، در حال ایستاده ، قبل از ركوع ، كه باید بنشیند و تشهد بخواند و بعد از سلام نماز، دو ركعت نماز احتیاط ایستاده و بعد دو ركعت نشسته بجا آورد و سپس دو سجده سهو برای كارهای زیادی كه انجام داده ، بجا آورد.
9 - شك بین پنج و شش ، در حال ایستاده ، كه باید بنشیند و تشهد بخواند و سلام دهد و دو سجده سهو بجا آورد
موارد شكستن نماز
مساءله 240 :
شكستن نماز واجب ، از روی اختیار، حرام است ، ولی برای حفظ مال و جلوگیری از ضرر مالی یا بدنی ، مانعی ندارد.
شكستن نماز مستحبی ، از روی اختیار، مانعی ندارد.
مساءله 241 :
اگر حفظ جان خود یا كسی كه حفظ جان او واجب است یا حفظ مالی كه نگهداری آن واجب می باشد، بدون شكستن نماز ممكن نباشد، باید نماز را بشكند.
نماز احتیاط
مساءله 242 :
كسی كه نماز احتیاط بر او واجب است ، بعد از سلام ، باید فوراً نیّت نماز احتیاط كند و تكبیر بگوید و بنابر اظهر، حمد را بخواند و به ركوع برود و دو سجده كند.
پس اگر یك ركعت نماز احتیاط بر او واجب است ، بعد از دو سجده ، تشهد بخواند و سلام دهد، و اگر دو ركعت نماز احتیاط بر او واجب است ، بعد از دو سجده ، یك ركعت دیگر مثل ركعت اول بجا آورد و بعد از ركعت دوم ، تشهد و سلام دهد.
مساءله 243 :
نماز احتیاط، سوره و قنوت ندارد و باید آن را آهسته بخواند.
سجده سهو
مساءله 244 :
برای پنج چیز،بعد از سلام نماز، انسان باید دو سجده سهو بجا آورد:
1 - اگر در بین نماز، سهواً حرف بزند
2 - اگر یك سجده را فراموش كند
3 - اگر در نماز چهار ركعتی بعد از سجده دوم شك كند كه چهار ركعت خوانده یاپنج ركعت ، ولی اگر قبل از تمام شدن سجده دوم شك كند، عمل به وظیفه ای كه قبلاً گفته شد می نماید و بنابر احتیاط دو سجده سهو بجا می آورد، و همچنین اگر در حال ایستاده شك كرد كه شش ركعت خوانده یا پنج ركعت ، بدون ركوع می نشیند و تشهد خوانده ، سلام می دهد و دو سجده سهو برای ایستادن بیجا و دو سجده دیگر برای شكی كه كرده ، بنابر احتیاط انجام می دهد
4 - جایی كه نباید نماز را سلام دهد، مثلاً در ركعت اوّل ، سهواً سلام بدهد
5 - اگر سهواً چیزی از غیر ركن را كم یا زیاد كند، بنابر احتیاط، دو سجده سهو بجا آورد.
دستور سجده سهو
مساءله 245 :
دستور سجده سهو این است كه بعد از سلام نماز، فوراً نیّت سجده سهو كند و پیشانی بر مهر بگذارد و بگوید:
((بِسم اللّه و باللّه و صَلَّی اللّه علی محمَّدٍ و آل محمّدٍ)) یا
((بِسم اللّه و باللّهِ اللّهُمَّ صَلِّ علی محمّدٍ و آل محمّدٍ))
ولی بهتر است بگوید:
((بِسم اللّه و باللّه السَّلامُ عَلَیكَ اءیُّها النَّبِیُّ و رحْمةُ اللّه و بَرَكا تُهُ))
بعد باید بنشیند و دوباره به سجده رود و یكی از ذكرهایی را كه گفته شد بگوید و بنابر اظهر وقتی سر از سجده برداشت تشهّد بخواند و سپس سلام بدهد.